رودخانه کارون

کارون بزرگ، رودی که درسنگ نوشته های باستانی کرن، کرنک وکوهرنگ نامیده شده و اولین تمدن های بشری درکنار آن شکل گرفته است ، با طول  حدود ٨٥٠کیلومتر وعرضی متفاوت، از دره های تنگ وعمیق سرچشمه خود درارتفاعات زاگرس میانی تا بستر پهن وگسترده درمصب، جریان یافته وبزرگترین وطویل ترین رود ایران وخاورمیانه است. رودخانه ابتدا در جهت عمودی شمال غرب وسپس در جهت جنوبی از میان بلندی و پستی های زاگرس به سمت جلگه خوزستان حرکت کرده وپس از خروج از کوهستان و اتصال تعداد زیادی رود به آن،  درشمال شوشتر به دوشعبه تقسیم می شود. شعبه خاوری گرگر یا دودانگه وشعبه باختری که بزرگ تراست شطیط یا چهاردانگه نامیده می شود.

دو رود منشعب شطیط وگرگر ورودخانه دزکه بزرگترین ریزآب های کارونند در حوالی محلی به نام بند قیر در نزدیکی شوشتر بهم متصل می شوند وکارون بزرگ و حیات بخش را می سازند. پس ازآن رودخانه وارد اهواز می شود وبا مشروب ساختن نواحی حاشیه ای شهر، از وسط آن عبور کرده واز سمت جنوب  شهرستان به سمت خرمشهر جریان می یابد. در شرق شهر خرمشهر به دو شاخه تقسیم میشود. شاخه غربی به نام بهمنشیر به جنوب غربی جریان یافته واز طریق خورموسی به خلیج فارس راه می یابد وشاخه شرقی از جنوب خرمشهر گذشته وبه اروند رود می ریزد.

عرض زیاد وبستر نسبتاً عمیق رودخانه، امکان کشتی رانی در آن را مهیا نموده است به طوری که تا اوایل قرن جاری این رودخانه تا اهواز، بخشی از مسیر آبی حمل کالا به شمار می رفت. اما امروزه درمحدوده شهر اهواز به دلایل مختلف از جمله احداث پلهای متعدد امکان کشتی رانی وجود ندارد .

پلهای اهواز
در حال حاضر ٩ پل بر روی رودخانه کارون وجود دارد که بخش های غربی و شرقی شهر اهواز را به هم متصل  می کند. این پل ها به ترتیب ساخت عبارتند از:

پل سیاه یا پل راه آهن:
در سال ١٣٠٨ هجری شمسی همزمان با احداث راه آهن سراسری ایران اولین پل شهر اهوازکه بعد به دلیل رنگ سیاه بدنه و پایه ها به پل سیاه شهرت یافت بر روی رودخانه کارون احداث شد تا خط آهن  بندرامام خمینی (ره) درجنوب شرقی استان خوزستان را به ایستگاه راه آهن اهواز و از این به راه آهن سراسری خرمشهر - تهران - شمال وصل کند. پل سیاه از نوع فلزی با فونداسیون های بتنی بر روی بستر سنکی کف رودخانه کارون بنا شده است و با طول ١٠٥٠ متر و عرض  حدودی ٦ متر دارای ٥٢ پایه است.

در سطح پل دو خط رفت و برگشت برای عبور قطار وجود دارد و در طرفین آن پیاده رو هایی به عرض حدوداً یک متری قرار گرفته است. این پل متعلق به اداره کل راه آهن جنوب است ودر زمان جنگ جهانی دوم به عنوان مسیر حمل آذوقه، نیرو ومهمات ارتش روس مورد استفاده قرار می گرفت وبه دلیل تاثیر زیادی که در پیروزی متفقین داشت به آن لقب(پل پیروزی) داده شد.

پل سفید اولین پل معلق ایران:

کمتر از پنجاه سال پس از احداث و افتتاح پل بروکلین ( اولین پل فلزی جهان ) در شهر اهواز پایه های احداث چهارمین پل معلق دنیا گذاشته شد که امروزنماد و مظهر زیبایی شهر به شمار می رود. این پل اولین پل ماشین رو و عابر پیاده بود که اهواز قدیم و جدید را به هم وصل میکرد.

از جمله نقل قولهای مربوط به احداث پل, این است که یک مهندسی آلمانی  به اتفاق همسرش که او نیز مهندس بود شروع به ساختن پل نمود وکار را تا مرحله سوار کردن یکی از هلالی ها با موفقیت پیش برد, ولی انگلیسی های حاکم بر شرکت نفت در آن زمان لوازم و ادواتی را که در اختیار سازنده پل گذارده بودند از جمله جرثقیلی که با آن هلالی اول را بالا کشیده و مهار می کردند پس گرفتند. این عمل انگلیسیها موجب بیماری ومرگ مهندس آلمانی سازنده پل شد. ولی پس از چندی همسر او, کمر همت بست و با ابتدایی ترین وسایل ممکن در آن زمان و بکارگیری چند دوبه بجای جرثقیل , موفق شد هلالی دوم را بر اسکلت پل سوار نموده و ساختمان آن را به پایان برساند.

- قرارداد پل
در تاریخ ١٧ خرداد ١٣١٣ قرارداد احداث پل در ١٢ ماده بین میرزا علی خان منصور وزیر طرق و شوارع ایران و اسکار لیندال نماینده شرکت سوئدی سونسکا انترپرناداکتی پولاکت (سنتاب) منعقد گردید وطبق این قرارداد  پنج میلیون وهفتصد وهشت ریالی، مسئولیت احداث پل کارون اهواز،  امتحان زمین وتهیه نقشه های اصلی به شرکت مذکور واگذار شد.در اوایل مهر ماه سال  ١٣١٣ موقعیت خط وسط پل بر روی رود کارون تعیین و تا تیر ماه ١٣١٤ هر هفت پایه آن شالوده ریزی شد.

قطعات فلزی پل که در کارخانه (مولارک استاد) سوئد ساخته شده بودند به هم متصل شده , سپس در روز ١٨ مرداد ١٣١٤ اولین قطعه پل فلزی اهواز بالا کشیده شد.

در ١٢ مرداد ١٣١٥ بتون ریزی سرتاسر پل به پایان رسید و در ١٥ مرداد آسفالت سطح اتومبیل روی پل آغاز شد . ١٠روز بعدضمن شروع سیم کشی برق جهت روشنایی پل از سوی شرکت سنتاب اعلام شد که پل اهواز ١٤ روز بعد افتتاح خواهد شد.آزمایش پل چهار ساعت و نیم به درازا کشید و سرانجام در ساعت ده و سی دقیقه ٣٠ شهریور سال ١٣١٥ با بیش از هفت ماه تاخیر به ناحیه راه آهن جنوب تحویل داده شد. سپس در تاریخ ١٥ آبان ماه ١٣١٥ افتتاح شد .

پل تمام فلزی سفید به طول ٢٠/٥٠١ و عرض ٨/٩ متر , با دو پیاده رو , دارای دو دهانه بزرگ به طولهای ١٣٦ و ١٣٠ متر و سه دهانه میانی ٤٩ متری و دو دهانه کناری به طول های ١٢و ٢٠ متر است و تمامی قطعات آن توسط پیچ و مهره  به هم متصل شده اند. این پل بر روی پایه بتنی قرار دارد که درگذشته جهت عبور و مرور  درشکه و وسایل نقلیه سبک , انسان و احشام و ... مورد استفاده قرار می گرفت و در حال حاضر جهت عبور عابران و وسایل نقلیه به صورت یک طرفه مورد استفاده قرار می گیرد.پل سفید درسال١٣٧٨ به شماره ٢٤٩٣ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

پل سوم:
ساختمان پل سوم درشهریور١٣٤٦ هجری شمسی آغاز شد و  در بهمن ١٣٤٩ مورد بهره برداری قرارگرفت. این پل میدان شهید بندر(چهارشیر) را به شمال کیانپارس وصل کرده وبا قرار گرفتن درمسیر حمل کالاهای وارده  بندر امام خمینی(ره) به سایر نقاط کشور نقش پل ترانزیتی را ایفا می کند. در زمان احداث پل و به منظور اتصال آن به راه آهن اهواز- تهران، یک رشته خط آهن برای عبور قطار بر روی آن تعبیه شد که البته هرگز مورد استفاده قرار نگرفت و طی مرمت سطح پل در سال١٣٨٧ ریل های روی آن حذف شدند. طول پل ٤٩٦ متر وعرض آن ١٤متر و٥٠سانتی متر با ١٦چشمه٣١ متری است.

پل چهارم یا پل سلمان فارسی:
در سال ١٣٥٤ شمسی پل چهارم یا پل نادری که خیابان سلمان فارسی را به منطقه امانیه و فلکه ساعت و میدان مولوی متصل می کند با هدف کاهش بار ترافیکی و روان شدن جریان حرکت خودروها از خیابان سلمان فارسی و هسته تجاری مرکز شهر طراحی و احداث شد. طول  پل ٥٧٦ متر وعرض آن ١٦متر و٧١سانتی متر است .

پل پنجم:
پل پنجم به منظور کاهش بار ترافیکی پل چهارم احداث ودر سوم خرداد  ١٣٧٥ شمسی  افتتاح شد ومورد بهره برداری قرار گرفت. این پل میدان جمهوری و جنوب خیابان شریعتی(٣٠ متری) و جاده کوت عبدا... را به فلکه دانشگاه و لشکرآباد متصل می کند. پل پنجم ٤٨٠متر طول، ٣٠مترو٧٠سانتی متر عرض داشته و در آیلند وسط آن لوله آب شهری مستقر شده است.

شایان ذکر است در زمان جنگ تحمیلی دو دهانه پل موقت یکی درشمال استادیوم تختی به نام پل شناور و دیگری در روستای چنیبه درجنوب اهواز احداث شد که با افتتاح وبهره برداری از پل های چهارم وپنجم پل های شناورجمع آوری شدند.

پل ششم یا پل صنایع فولاد:
پل ششم اهواز معروف به پل صنایع فولاد در جنوب اهواز ودرحدود دو روستای چنیبه درغرب کارون و منطقه کوت عبدا... در شرق رودخانه احداث شد که راه اصلی ارتباط کارخانه های نورد وصنایع فولاد در دوسوی رودخانه است و تاثیر کاهنده ای درترافیک کلان شهر اهواز دارد و مسیر ٣٥ کیلومتری انتقال شمش از کارخانه فولاد خوزستان به کارخانه دی فولاد کارون، گره ملی و نورد لوله را به ١٤ کیلومتر کاهش میدهد.این پل ٤٠٠ متر طول و ٢٠ متر عرض دارد.

پل هفتم:

ساخت این پل از ابتدای سال ١٣٧٥ هجری شمسی آغاز شد و در بهمن ماه سال  ١٣٧٧ افتتاح گردید . این پل ارتباطت دهنده اتوبان آیت ا... بهبهانی در شرق کارون با بلوار توحید و خیابان شهید چمران(فلکه دوم کیانپارس)در غرب کارون است . طول پل هفتم  ٤٩٠ متر و عرض آن ١٦ متر است.

پل هشتم (پل غدیر- پل کابلی):
پل هشتم یک هزار و ١٤ متر طول دارد و عرض این پل در محل ورودی ها ٦/٢٠ متر است و در وسط پل عرض آن یک متر افزایش می‌یابد.

این پل خیابان "زند" در شرق رودخانه کارون را به خیابان "تخت سلیمان" در غرب این رودخانه متصل می‌کند. پایلون‌های این پل ٨١ متر از سطح آب فاصله دارند و عرشه آن هم با ١٥٨ شمع به قطر ١٥٠ متر و عمق حدود ٣٥ متر بر روی رودخانه قرار گرفته است. در دو طرف پل ٣٢ کابل وجود دارد که مجموع طول این کابل‌ها ١٧٠ کیلومتر است.

این پل به منظور تسهیل  تردد و دسترسی آسان تر به بخش مرکزی شهر و با هدف کاهش بار ترافیکی پلهای سلمان فارسی و پل پنجم ، در حدفاصل پلهای چهارم و پنجم احداث شده است در سال ١٣٩٠ افتتاح شد و به نام پل غدیر نامگذاری شد.

پل نهم:

پل نهم اهواز با طول حدود ٤٢٠ متر در بخش شمالی سایر پلهای اهواز بین مناطق زویه در شرق و سیدخلف در غرب رودخانه کارون در حال احداث است و هدف از احداث آن اتصال مناطق کیان آباد و کیانپارس در غرب و زیتون کارمندی و کوی ملت (کوروش) در شرق رودخانه و ایجاد یک مسیر دسترسی از امانیه تا فرودگاه بدون گره ترافیکی است.همچنین در یک سوی این پل پارک ٣٠٠ هکتاری شهروند قرار دارد که با احداث پل نهم از بن بست خارج می شود  و رونق بیشتری خواهد یافت.

پل نهم شامل دو پل در کنار هم است که هر پل، سه باند عبوری دارد. این پل به صورت تمام بتنی و پیش تنیده خواهد بود که دهانه اصلی آن به طول ۱۵۱ متر و از نوع باکسی پیش تنیده خواهد بود .

آثار تاریخی

شهرستان اهواز برخلاف ظاهر جدیدآن که از دوره ناصرالدین شاه قاجار رونق پیدا کرده، قدمتی همچون تمدن عیلام، هخامنشی، اشکانی وساسانی را در دل خودجای داده است که متاسفانه به دلیل ساخت وسازهای وتوسعه شهر اغلب این آثار  ازبین رفته وعمده آثارتاریخی برجا مانده مربوط به آخرین سالهای حکومت قاجار و دوره پهلوی اول است.

شادُرْوان اهواز:

شادروان یاسد اهواز قدیم درحدود پل سیاه وبرروی سنگهای بستر رودخانه کارون که به دلیل آبراهه های متعدد به رود سد ره(صدراه) شهرت داشت، ساخته شده بود و آب انباشته شده درپشت آن از طریق سه دریچه به نهرهای آبیاری اراضی وکشتزارهای کرانه های شرقی وغربی رود جاری می شده است.در کتب سده های میانی شهرت شادروان اهواز از شهرت شادروان شوشتر و سایر ساختمانهای جهان کهن کمتر نیست و بنابر روایتهای ایرانی ، تاریخ بنای آن به روزگار کیانیان می رسد. بنابر مطالعات باستانشناسی در دوران ساسانیان هفت سد بر روی رودکارون ساخته شده بود که آخرین آنها سد اهواز بوده است.تاریخ شکستن شادروان به درستی مشخص نیست ولی احتمال می رود درنیمه دوم قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری ویران شده باشد و یکی از علل شکسته شدن ان تغییر مسیر شاخه گرگر به شطیط بوده است که باعث وارد آمدن فشار زیادی به شادروان اهواز شده است. ازچرخابهایی که به منظور جهت دهی وهدایت آب برآن نشانده شده بود تا قرن چهاردهم هجری یاد شده است. بقایایی این سد عظیم را می توان در زمان فروکش آب در حدود پل راه آهن(پل سیاه) نظاره نمود.

گورستان زرتشتیان:

در کوهستان شرق اهواز دخمه هایی در دل کوه تراشیده شده که مدفن زرتشتیان اهواز در دوران پیش از اسلام بوده است. وضع موجود دخمه ها چنین می نماید که آنها ابتدا معبد بوده اند وبعدها مدفن مردگان شده اند. درسایر نقاط خوزستان نیز می توان دخمه های مشابه را مشاهده نمود.

ساختمان سه گوش(دانشکده ادبیات اهواز):

عمارت مثلثی شکل واقع در مقابل میدان مولوی در شرق رودخانه کارون با دو ورودی شمالی وجنوبی وحیاطی باصفا دربخش مرکزی ، در سال ١٣١٣ توسط بانک ملی استان به عنوان ساختمان سرپرستی وبا شیوه معماری ایرانی پس از ورود مدرنیسم ساخته شد.

قوس های دایره ای ایوان ورواق های حیاط مرکزی حاکی از معماری دوره پهلوی است که در تناسب وارتفاع آن اغراق شده است. طرح کاشی کاری ایوان که عیناً به وسیله آجر تکرار شده است، آجرکاری سایر بخش های ساختمان و شکل مثلثی آن از ویژگیهای آن است.

در اواسط سال١٣٣٦ ساختمان سه گوش توسط بانک ملی که در آن زمان محل استقرار استانداری، فرمانداری شهرداری و اصل چهاربود،  به دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور واگذار شد و هم اکنون به عنوان دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید چمران اهواز در حال فعالیت است.

دانشسرای مقدماتی پسران:

در دوره پهلوی اول در ضلع جنوبی باغ معین، انتهای خیابان شهید آهنگری و مشرف به رودخانه کارون به منظور ایجاد دانشسرای پسرانه اهواز ساختمانی بزرگ در زمینی ٣٩٠٠ متر مربعی ساخته شد. کاشی نوشته های سردر قدیمی عمارت حکایت از تاسیس ساختمان در سال ١٣١٤ هجری شمسی دارد اما برخی معتقدند ساختمان بیش از این تاریخ بنا شده ولی از زمان یاد شده به عنوان دانشسرا مورد استفاده قرار گرفته است.

این ساختمان در فهرست ابنیه تاریخی به ثبت رسیده و امروز به عنوان دبیرستان دخترانه حجاب با مالکیت آموزش و پرورش استان در حال فعالیت است.

سرای معین التجار:

یکی از بناهای بافت قدیم اهواز سرای بازرگان سر شناس بوشهری حاج محمد تقی معین التجار است که در دوره قاجاریه با همکاری محمد حسن خان سعدوالدوله در ساحل رودخانه کارون بنا شد.معین تاجربوشهری در ابتدای شکل گیری بندر ناصریه وارد شهر اهواز می شود و در ساحل رود کارون دفتر کار خود را تاسیس کرده در کنار آن حمام، بازار، باغ و مسجدی احداث می نماید که این مسجد از کنار رودخانه تا حدود خیابان کاوه و بیمارستان امام (ره) (بیمارستان جندی شاپور)امتداد می یافته است.

تاجر بوشهری با ساخت این سرا و کشیدن یک رشته خط آهن از کنار رودخانه تا محل مسجد حاج رئیس (معروف به مسجد سر سچه) مال التجاره ای را که از خرمشهر به وسیله کشتی به بندرگاه اهواز وارد می شود با واگن های  اسب کش تا این محل انتقال می داد و سپس با استفاده از خط آهن شرکت نفت تا محل اهواز قدیم حمل کرده و در آنجا پس از تخلیه به وسیله کشتی به محلی به نام شلیلی در ١٨ کیلومتری شوشتر می رساند.

از سال ١٣٠٧ تا سال ١٣٣٢ کشتی های تجاری بار خود را در سرای تاجر بوشهری تخلیه می کردند.تا چند سال قبل سرا به صورت غرفه-غرفه و یا به عنوان انبار مورد استفاده قرار می گرفت .

بازار معین التجار معروف به ساباط مانند بازارهای سنتی سایر شهرهای ایران مسقف و گنبدی شکل است. این مجموعه دارای یک حیاط مرکزی با رواق و اتاقهای چهار جانبه است که ساختمان آن از خشت ساخته شده و نمای بیرونی آن آجری بوده و هیچ گونه تزئیناتی در خارج از بنا وجود ندارد. مجموعه معین التجار در سال ١٣٧٥ دچار آتش سوزی شد و بخش عمده آن از بین رفت.

عمارت ماپار:

عمارت ماپار که در دوره پهلوی اول بنا شد در خیابان خوانساری جنوبی بین شهید جهانیان و کافی واقع شده است. در حال حاضر این ساختمان توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان خوزستان به کارگاه هنرهای سنتی استان تبدیل شده است .

این بنا دارای تزینات اجری بوده و وجود زیرزمین های سنگی، دو حیاط بزرگ در دو سوی ساختمان و استفاده از طاق نما و درهای چوبی از ویژگی های آن به شمار می رود.

هتل قو:

عملیات احداث هتل قو در قالب یک ساختمان دو طبقه با تعدادی ساختمان جانبی شامل سالن، آشپزخانه و سرایداری در خیابان شهید غلامپور( خسروی) به صورتی زیبا و مشرف به مناظر چشم نواز کارون از اوایل قاجاریه آغاز و در اوایل دوره پهلوی اول به پایان رسید.

آجر فرش محوطه، دیوار آجری ساختمان با برجستگی های زیبا، حوض های آب و درختان بلند کهنسال،گچبری های هنرمندانه دیوارها و نمای متشکل از چوب و سیمان و سنگ در کنار چشم انداز ساحل کارون که از تراس های طبقه دوم قابل رویت است از ویژگیهای این بناست..هتل قو مدتی به عنوان اداره بهداشت اهواز مورد استفاده قرار گرفت و در حال حاضر به عنوان منزل مسکونی تغیر کاربری داده است.

بقعه متبرکه علی بن مهزیار اهوازی:

بقعه مطهر علی ابن مهزیار اهوازی واقع در شهر اهواز همواره پذیرای عاشقان اهل بیت عصمت و طهارت است . از مقام شامخ علمی و معنوی ایشان زیاد نقل شده که در ذیل بخشی از زندگی و نقل قولها در خصوص مقام  معنوی ایشان (از منبع دفتر پژوهشی اداره کل اوقاف و امور خیریه استان خوزستان) نقل می شود .

تولد: علی بن مهزیار (ع) اهل قریه ای درجنوب اهواز به نام هندوان ( هندیجان فعلی ) بود که بعدها دراهواز اقامت گزید .

وی در اصل هندیجانی بود . پس از آن که به اهواز آمد به اهوازی شهرت یافت . کتاب  « دانشوران بجنورد » از کتاب مفاخراسلام این گونه نقل می کند : پدر علی بن مهزیار در« دورق »  می زیست و کیش ترسایی داشت ؛ اما توفیق الهی نصیب او شد و بعدها اسلام آورد . پسرش علی ، نیزدرکودکی مسلمان شد و معرفتی به هم رساند و به تحصیل فقاهت همت گماشت .

علی بن مهزیار اهوازی دورقی ، فقیه و مفسری شیعه ، بود و تا سال ٢٥٤ (ه ق) در قیدحیات بوده   است . ایشان عالمی جلیل القدر و محدثی صادق و آشنا به سیاست بوده که سرپرستی قسمتی از کارهای اقتصادی و سیاسی منطقه را بر عهده داشتند . به اهل بیت (ع) وائمه هدی علاقه فراوان داشت و هیچ گاه از پشتیبانی خود نسبت به این خانواده غفلت نکرد .

ولادت علی بنی مهزیار(ع) درسال ١٢٥ هجری قمری بوده است .

مقام علمی: علی بن مهزیار اهوازی (ع) گذشته از شخصیت معنوی ، مقام علمی بالایی دارد . در بسیاری از احادیث شیعه ، او را « شیعه » معرفی کرده اند . عموم علما و فقهای ما او را مورد تجلیل و وثوق و اعتماد کامل قرارداده اند .

·     در مفاخر اسلام و رجال ابو عبدالله برقی ، علی بن مهزیار را یکی از اصحاب حضرت رضا (ع) ، امام محمد تقی (ع) و امام علی النقی (ع) به شمار آورده اند . شیخ طوسی (ره) درکتاب « رجال » می گوید : علی بن مهزیار ازاصحاب امام جواد (ع) و امام هادی (ع) محسوب می شود . وی از دانشمندان جلیل القدر دارای روایات فراوان است . علی بن مهزیار ، علم فقه و شناخت احکام دینی را آموخت و از حضرت امام رضا (ع) و امام جواد (ع) روایات کرده است و از اصحاب خاص امام محمد تقی (ع) به شمار می رفت و از جانب حضرت وکالت داشت . بدین گونه در نزد آن حضرت مقامی بس بزرگ یافت و نیز از اصحاب امام هادی (ع) هم بوده و در بعضی از نواحی وکیل آن امام همام بوده است .

·          وی یکی از مفاخر بزرگ شیعه است که دارای تبار و نژاد ایرانی است .

·     ایشان یکی از کواکب فروزان عالم تشیع است . و آن جایی که نام تشیع مطرح باشد ، نام حضرت علی بن مهزیار اهوازی (ع) درخشندگی خاص خود رادارد .

·     ابوالحسن علی بن مهزیار اهوازی (ع) یکی از مصادیق بارز و از برجسته ترین فقها و محدثان نامدار جهان تشیع و رهبران فکری و اجتماعی شیعه درخطه خوزستان در نیمه اول قرن سوم هجری بود .آن جناب افتخار مصاحبت و تلمذ نزد چند امام معصوم علیم السلام را داشتند . علاوه بر آن از سوی حضرت جواد (ع) و امام هادی (ع) سمت وکالت و نظارت و نزد آن امامان همام منزلتی بزرگ داشت .

·     حضرت علی بن مهزیار اهوازی (ع) از نظر علمای رجال ، مورد احترام بوده و همگی ایشان را با القابی هم چون جلیل القدر ، واسع الروایه ، ثقه فی الروایه و صحیح الاعتقاد ؛ مورد وثوق قرار داده اند . ایشان علاونه بر روایت و احادیث ائمه معصومین (ع) دارای درجه والای اجتهاد بوده و در چهل باب از ابواب فقه و اخلاق روایت دارد .

·     این دانشمند بزرگ با ارائه تألیفات ارزنده ، راه گشای تشیع علوی ، بر ایرانیان عاشق  ائمه اطهار (ع) بوده است . این مرد بزرگ شیعی علاوه بر درجات علمی و فقهی و معنوی ، نظریه پرداز سیاست و اقتصاد تشیع بوده و دارای کتب فقهی قابل بحث و بررسی می باشد .

نقل است که وی بیست بار برای تشرف به محضرحضرت صاحب الزمان (عج ) به حج عازم شد اما در هیچ کدام از سفرها موفق نشد . تا آنکه شبی که دربستر خوابیده بود ناگاه صدایی شنید که می گفت : ای پسر مهزیار ! امسال به حج برو که امام خود را خواهی دید . شادان از خواب بیدار شد و بقیه شب را به عبادت سپری کرد . وی در آن سال در سفر حج به افتخار دیدار حضرت ولی عصر(عج) نائل آمد .